Het iconische symbool van Costa Rica is misschien wel een kikker. De kleurrijke wezentjes met grote ogen die je in de toeristenbrochures ziet. Maar wist je dat we ook Frogfish (Hengelaarsvissen) hebben! Duiken in de Pacifische wateren van Costa Rica is een traktatie. Met een grote diversiteit aan zeeleven is elke duik spannend. De meeste duikers kennen Costa Rica vanwege de grote scholen vissen en palagische ontmoetingen zoals roggen. Maar we hebben ook geweldige macroduiken. Onze ervaren gids houdt van de jacht op zeenaalden, zeepaardjes, naaktslakken, harlekijngarnalen, octopussen en hengelaarsvissen.
De hengelaarsvis valt op als een meester in vermommingen, omdat ze opgaan in de omgeving en uiterst moeilijk te vinden zijn. In deze blogpost onthullen we de mysteries van de hengelaarsvis in de Stille Oceaan, met bijzondere aandacht voor de soort die voorkomt in de tropische wateren van Costa Rica.
Content
1. Hengelaarsvissen begrijpen
Hengelaarsvissen, wetenschappelijk bekend als Antennariidae, zijn een familie zeeduivels die bekend staan om hun bijzondere uiterlijk en unieke jachttechnieken. Deze fascinerende wezens zijn meesters in camouflage, met hun klonterige, vaak kleurrijke lichamen die lijken op sponzen of met algen bedekte rotsen. Hun borst- en buikvinnen zijn geëvolueerd tot ledemaatachtige aanhangsels, waardoor ze gemakkelijk over de oceaanbodem kunnen kruipen. En ze hebben zelfs nog voortstuwing. Wat de hengelaarsvissen echter echt onderscheidt, is hun gemodificeerde rugvin, die fungeert als kunstaas om nietsvermoedende prooien aan te trekken.
Giant Frogfish at dive site Corridas in Playas del Coco
2. Onderzoek naar hengelaarsvissen in de Stille Oceaan
De Stille Oceaan herbergt een breed scala aan soorten hengelaarsvissen, elk aangepast aan hun specifieke habitat en ecologische niche. Van de rotsachtige riffen van Californië tot de koraaltuinen van de Stille Zuidzee: deze raadselachtige wezens liggen op de loer in elke hoek van de uitgestrekte oceaan. Een van de meest gewilde bestemmingen voor liefhebbers van hengelaarsvissen is de Koraaldriehoek, een regio die bekend staat om zijn ongeëvenaarde mariene biodiversiteit. Hier kunnen duikers een overvloed aan soorten hengelaarsvissen tegenkomen, waaronder de psychedelische hengelaarsvis (Histiophryne psychedelica) en de wratachtige hengelaarsvis (Antennarius maculatus), versierd met ingewikkelde patronen en levendige kleuren.
3. Costa Ricaanse hengelaarsvis
Langs de Pacifische kust van Costa Rica, van de voedselrijke wateren van de Golfo Dulce tot de vulkanische rotsachtige locaties van de provincie Guanacaste, hebben duikers de mogelijkheid om hengelaarsvissen tegen te komen.
De meest waargenomen hengelaarsvis in Costa Rica, te vinden in de Golf van Papagayo op onze lokale duikplekken, is de gigantische hengelaarsvis (Antennarius commerson).
Hengelaarsvissen vertonen een kenmerkende, robuuste, ongebruikelijke lichaamsbouw die hen onderscheidt van typische vissen. Deze wezens variëren in grootte van 2,5 tot 38 cm (0,98 tot 14,96 inch) en hebben dikke lichamen met een hoge rug zonder schubben, vaak versierd met uitstekende stekels. Hun korte frame bestaat uit 18 tot 23 wervels, terwijl hun mond naar boven wijst en palatale tanden heeft.
Hun langzame, doelbewuste bewegingen passen bij hun camouflagestrategie, terwijl ze geduldig wachten op nietsvermoedende prooien voordat ze bliksemsnelle aanvallen uitvoeren, soms in slechts enkele milliseconden.
Giant Frogfish at dive site Corridas in Playas del Coco
4. Camouflage en nabootsing
Het onderscheidende uiterlijk van de hengelaarsvis dient een tweeledig doel: hem beschermen tegen potentiële roofdieren en potentiële prooien nabootsen. Hun unieke vorm, kleur en huidtexturen dragen bij aan hun effectieve vermomming. Sommige hengelaarsvissen lijken op stenen of koraal, terwijl andere op sponzen of zakpijpen lijken, met donkere vlekken in plaats van gaten.
Voor schaalloze en kwetsbare hengelaarsvissen is camouflage een cruciaal verdedigingsmechanisme tegen roofdieren. Sommige soorten bezitten het vermogen om zichzelf op te blazen, net als kogelvissen, als een bedreiging door water op te zuigen. Maar zelfs met hun camouflage kunnen hengelaarsvissen ten prooi vallen aan agressieve aanvallen van anemoonvissen, damselfish en lipvissen, vooral wanneer ze uit hun schuilplaatsen worden gespoeld en blootgesteld.
Bovendien hebben veel soorten hengelaarsvissen het opmerkelijke vermogen om van kleur te veranderen. Lichtere kleuren zoals geel of geelbruin komen vaak voor, terwijl donkere tinten groen, zwart of donkerrood zijn. Hoewel ze doorgaans lichter van kleur verschijnen, kan de duur van de kleurverandering variëren van enkele dagen tot meerdere weken, waarbij de oorzaak van dit fenomeen onbekend blijft.
Binnen een enkele soort kan de kleuring aanzienlijk variëren, wat uitdagingen met zich meebrengt bij de soortendifferentiatie.
5. Gedrag van hengelaarsvissen
Hengelaarsvissen bewegen zich over het algemeen niet veel en kiezen er vaak voor om stil op de zeebodem te blijven terwijl ze geduldig wachten op een prooi. Wanneer een prooi wordt gedetecteerd, gebruiken ze een langzame en doelbewuste aanpak, waarbij ze hun borst- en buikvinnen gebruiken om over de oceaanbodem te manoeuvreren. Zelden houden ze zich bezig met zwemmen, maar ze geven er de voorkeur aan om over de zeebodem te navigeren met behulp van een van de twee verschillende 'gangen'.
In één gang bewegen ze hun borstvinnen afwisselend naar voren, terwijl ze hun bekkenvinnen stil houden. Als alternatief kunnen ze een langzame galopachtige beweging aannemen door hun borstvinnen synchroon naar voren en naar achteren te bewegen, waarbij ze gewicht overbrengen naar de buikvinnen terwijl ze vooruitgaan. Deze bewegingen beperken echter hun vermogen om lange afstanden efficiënt af te leggen.
In open water kunnen hengelaarsvissen zwemmen met hun staartvin als voortstuwing.
Bovendien kunnen jongere hengelaarsvissen gebruik maken van straalaandrijving, bereikt door het ritmisch opslurpen van water en het uitdrijven ervan via hun kieuwopeningen, bekend als operculaire openingen, gelegen achter hun borstvinnen.
Opmerkelijk is dat de sargassum hengelaarsvis gespecialiseerde vinnen heeft ontwikkeld die in staat zijn strengen sargassum te grijpen, waardoor hij door het zeewier kan navigeren door er effectief doorheen te "klimmen".
6. Reproductie van hengelaarsvissen
Het voortplantingsgedrag van solitaire hengelaarsvissen is weliswaar intrigerend, maar blijft grotendeels onderbelicht. Waarnemingen, zowel in gevangenschap als in het wild, zijn schaars. Meestal vertonen de meeste soorten vrij paaigedrag, waarbij vrouwtjes eieren in het water loslaten, gevolgd door mannetjes die ze bevruchten. Uitgebreid onderzoek naar dit aspect van de voortplanting van hengelaarsvissen ontbreekt echter nog steeds.
7. Reproductie van hengelaarsvissen
Het voortplantingsgedrag van solitaire hengelaarsvissen is weliswaar intrigerend, maar blijft grotendeels onderbelicht. Waarnemingen, zowel in gevangenschap als in het wild, zijn schaars. Meestal vertonen de meeste soorten vrij paaigedrag, waarbij vrouwtjes eieren in het water loslaten, gevolgd door mannetjes die ze bevruchten. Uitgebreid onderzoek naar dit aspect van de voortplanting van hengelaarsvissen ontbreekt echter nog steeds.
Wil je meer weten over frogfish in Costa Rica. Neem dan contact op met:
Rich Coast Diving
Mrs. Céline Monfort
Email: info@richcoastdiving.com
WhatsApp +506 8610 0914
